Artikel: De coachee bepaalt (ook al houd je soms je hart vast ...)
Onlangs was ik aanwezig bij een presentatie van Olympisch Kampioene turnen op de evenwichtsbalk Sanne Weevers en haar vader Vincent Weevers. Door hun presentatie herinnerden ze mij nog eens aan twee dingen die van groot belang zijn in mijn coachingspraktijk. Dat is in de eerste plaats dat het altijd de coachee is die het doel bepaalt (ook al houd je als coach je hart vast). In de tweede plaats bleek mij nog eens het belang van het veelvuldig oefenen van praktische mentale vaardigheden die je moet inzetten als je een topprestatie wil leveren.
De coachee bepaalt
Toen ik Sanne vroeg wanneer ze voor het eerst was gaan denken aan
de gouden medaille in Rio in 2016 noemde ze tot mijn verbazing een moment uit het jaar 2014, dus twee jaar eerder. In dat jaar vond in Glasgow de WK plaats. Ik had verwacht dat de droom voor dat jaar kwalificatie voor de Spelen was geweest. Dat bleek anders te liggen. Sanne werd tijdens die WK 2014 derde op de evenwichtsbalk. Vervolgens bleken haar gedachten niet uit te gaan naar 'misschien ook wel een medaillekans in Rio', nee, vanaf dat moment had ze zich gericht op de gouden medaille! "Wat vond jij daar van, als coach en als vader?", vroeg ik Vincent Weevers. "Ja, ik hield natuurlijk wel even mijn hart vast", zei deze. "Was dit doel niet erg ambitieus? En dus de kans op teleurstelling? Maar ja, DE SPORTER BEPAALT HET DOEL".
Oefenen, oefenen, oefenen
Vervolgens bleek Sanne zichzelf verdiept te hebben in de mentale kant van het leveren van een topprestatie. Gedurende twee jaar visualiseerde ze, dagelijks, de Olympische finale van Rio. In het voorjaar van 2016 won ze, ook in Rio, het pre-Olympische tournooi. Dat kwam mooi uit, want zo vertelde ze, nu kon ze ook de gang naar het podium na afloop van de finale en het spelen van het Wilhelmus in haar visualisatie opnemen. Samenvattend: dit meisje bleek niet op een finaleplaats of misschien wel een medaille gehoopt te hebben, ze draaide ter plekke een voor haarzelf zeer bekende film af met een geplande afloop.
Natuurlijk zijn mijn gesprekspartners niet allemaal topsporters. Ook bij hen is het echter cruciaal dat zij de doelen stellen, zonder dat ik die als coach beïnvloed. En dat ik fungeer als 'koets' (
zie mijn omschrijving van executive coaching op deze site) die hen bij die doelen brengt. En dat ik hen stimuleer om niet alleen 'te praten over', maar om ook daadwerkelijk en gedisciplineerd te oefenen met benodigde vaardigheden. Dat kan gaan om het uitstellen van hun oordeel, om beïnvloeden zonder macht, om het omgaan met tegenslagen of om het uithouden van onzekerheid of om allerlei andere zaken die horen bij het dragen van veel verantwoordelijkheid.